دکتر فهیمه فرحناکی کارشناس دارویی معاونت غذا و دارو در گفتگو با خبرنگار ایفدونا سبزوار اظهار داشت : در ایام ماه مبارک رمضان، همیشه این سوال مطرح است که نحوه صحیح مصرف داروها در زمان روزه داری باید به چه شکل باشد و آیا قطع داروها و یا انتقال دوز دارو به زمان های قبل از سحر یا بعد از افطار کار درستی است یا خیر؟
توصیه های دارویی در ماه رمضان :
· نکته اصلی که باید به آن اشاره کرد این است که بارداری و شیر دهی و برخی از بیماری ها مانند دیابت ،فشار خون ، روده تحریک پذیر ، یبوست ، زخم های سیستم گوارشی، اختلالات کلیوی، بیماری های اعصاب و روان و آسم، فرد ملزم است پیش از اقدام به روزه داری با پزشک یا دکتر داروساز خود در خصوص اقدام به روزه داری و هم چنین نحوه مصرف دارو ها مشورت نماید .
· کیفیت غذایی که در هنگام باز کردن روزه خورده می شود و همچنین مایعاتی که دارو با آن مصرف می شود بر جذب برخی داروها تاثیر می گذارد . لذا در خصوص کیفیت غذا و مایعات مصرفی همراه با دارو با پزشک یا دکتر داروساز باید مشورت شود .
· روزه داری تاثیر خاصی روی اثر بخشی داروهای ضد فشار خون و ضد انعقاد ندارد البته گاهی لازم است در مورد داروهای مدر (ادرار آور)برای جلوگیری از کاهش آب بدن پزشک اقدام به کاهش دوز این داروها در بیماران روزه دار بنماید .
· جهت درمان عفونت، پزشک معالج می تواند اقدام به تجویز آنتی بیوتیک هایی بنماید که به جای چند بار مصرف در طی روز، یک یا دو بار در روز مصرف شود.
· بیماران دیابتی باید پیش از شروع ماه مبارک تحت بررسی پزشکی قرارگیرند . بیماران باید از نظر سطح قند خون ،فشار خون ،چربی خون ،انعقاد خون و بررسی کلی وضعیت بیوشیمی خون پایش گردند و بر این اساس رژیم غذایی و دارویی مختص هر بیمار قبل از شروع ماه مبارک رمضان تعیین می گردد .
· روزه از این راه ها باطل نمی شود : 1- قطره های چشم و گوش در صورتی که به مجرای حلق نرسد . 2- -کرم ها ،پماد ها ، نوار چسب های حاوی مواد دارویی و تمام موارد دیگری که دارو از طریق پوست جذب بدن می شود 3-استعمال شیاف ،دراژه های طبی و محلول های واژینال 4-تزریقات پوستی ،عضلانی ، مفصلی به استثنای تغذیه از راه وریدی و آمپول های تقویتی نیز روزه را باطل می کند.
وی در خصوص توصیه های غذایی در زمان سحر و افطار ماه رمضان گفت :
توصیه های غذایی در زمان سحر :
- وعده غذایی سحر را فراموش نکنید ، مصرف غذا در سحر برای نوجوانان در حال رشد الزامی است .
- در وعده سحر حتماً از غذاهای گرم و تازه ، کم چرب، کم نمک ، کم روغن مصرف نمائید .
- برای میل غذا در هنگام سحـر به اندازه کافـی وقت بگـذارید و از تند خوردن و پر خوری پرهیز نمایید .
- از نوشیدن دوغ (به جهت نمک و چربی موجود در آن) ، نوشابه های گازدارو نوشیدنی های شیرین خودداری نمائید .
- از غذاهایی که دارای قندهای مرکب هستند مثل میوه جات و غذاهای حاوی فیبر مثل سبزیجـات بیشتر استفـاده نمایید.
- از غلات و حبوبـات به میزان دلخـواه در ترکیبـات غذایـی سحری استفاده نمایید.
- بلافاصـله بعد از صرف غذا نخوابیـد و برای بهبـود عملکـرد دستگاه گوارش، چند دقیقه پیاده روی نمایید .
- برای کاهش تشنگی می توانید از لیمو ترش ، ماست ، سبزی خوردن استفاده نمائید .
- در هنگام سحر از خوردن غذاهای خشک مانند کوکو سیب زمینی ، کوکو سبزی ، کتلت ، انواع کباب و همچنین از مصرف زولبیا ، حلواهای شیرین و چرب ، غذاهای که با ادویه جات زیاد تهیه می شوند ، سس مایونز ، خامه ، سوسیس ، کالباس و دیگر غذاهای آماده بپرهیزید.
- از خوردن چای زیاد خصوصاً پر رنگ در هنگام سحر و نیز قهوه خودداریی نمائید زیرا باعث دفع ادرار زیاد و موجب تشنگی در طول روز می شوند .
توصیه های غذایی در زمان افطار:
· بهترین نوع افطاری ، نان ، پنیر ، سبزی و مایعات است .
- افطار را با مایعات گرم مانند چایی کم رنگ یا شیر گرم ،حلیم کم روغن به همراه خرما یا کشمش ، عسل و به طور کلی با یک قند طبیعی آغاز کنید .
- برای جلوگیری از اختلال در هضم غذا در هنگام افطار آب زیاد ننوشید و کمبود آب بدن را با نوشیدن مایعات کافی و میوه جات بعد از افطار تا زمان خواب جبران نمایید .
- از مصرف نوشابه های گازدار، مایعات سرد یا مایعات خیلی داغ پرهیز نمایید.
- باید نوجوانان از خوردن غذاهای پر حجم اما کم کالری و آبکی در افطار خودداری کنند .
- سعی نکنید حذف وعده ناهار را در زمان افطار جبران کنید . زیرا عوارض پر خوری در روزه داری دو چندان بوده و موجب سنگینی ، احساس کلافگی، خواب آلودگی و گاهی سوء هاضمه می شود .
- آش رشته یا غذاهای مشابه آن که پر حجم و تا حدودی دیر هضم هستند مناسب افطار نیستند ، و سبب ترش کردن و احساس ناخوشایند ناشی از اختلالات هضم می شوند .
- اگر تخم مرغ میل می کنید در درجه اول به صورت آب پز سفت و در درجه دوم نیم بند باشد . گفتنی است نیمرو دیر هضم تر از تخم مرغ آب پز است .
- خوردن غذاهای چون حلیم (یک منبع عالی پروتئین بوده و از غذاهای دیر هضم )خرمـا (منبـع عالی قنـد ، فیبر، کربوهـیدرات، پتاسیم و منیزیم) مغز بادام (غنی از امـلاح خصـوصـاَ کلسیـم و فیبـر )موز (منبع غنـی پتاسیـم، منیزیـم و کـربوهیـدرات)در ماه رمضان توصیه می شود .