تب خونریزی دهنده ویروسی کریمه کنگو (CCHF)

چاپ ارسال به دوست

تب خونریزی دهنده ویروسی کریمه کنگو (CCHF)

هشدار!!!!

تب خونریزی دهنده ویروسی کریمه کنگو (CCHF)

تب خونریزی دهنده کریمه کنگو (CCHF) یک بیماری ویروسی خونریزی دهنده تبدار حاد است که توسط كنه از دام آلوده به انسان منتقل می شود شيوع اين بيماري در فصل بهار همزمان با فصل فعاليت ناقل و مخزن بيماري ( كنه ها) بيشتر مشاهده مي گردد. مرگ و میر بالا دارد و همه گیریهای داخل بیمارستان آن نیز شایع هستند. با وجودی که بیماری مخصوص حیوانات است ولی موارد تک گیر و همه گیری های ناگهانی این بیماری در انسانها نیز اتفاق میافتد.

علایم بیماری:

دوره كمون (مخفي) بيماري به طور متوسط 4 روز و حداكثر 13 روز است. معمولا تا روز چهارم علائم غيرخونريزي مانند تب، سردرد، احساس سرما، خستگي، درد عضلاني، پرخوني صورت، پرخوني ملتحمه و چشم، استفراغ و دردهاي بالاي معده است. علائم خونريزي از روز چهارم شروع مي‌شود كه به صورت خونريزي از لثه‌ها، بيني، معده، روده و رحم و زير پوست ناحيه ساق پا و دست‌ها ظاهر مي‌شود. مرگ بيمار ناشي از شوك، كم‌خوني، خونريزي شديد ريوي، عفونت منتشر و اختلال انعقادي داخل عروقي پيش رونده‌است و اگر بيماري پيشرفت كند، مشخص‌ترين علامت بيماري كه همان لكه‌هاي خونريزي دهنده زير جلدي است بروز مي‌كند.

راه انتقال به انسان :

الف) گزش کنه آلوده :

مهمترین ناقل و مخزن ویروس CCHF کنه سخت گونه HYALOMMA است که با توجه به انتقال از طریق تخم کنه Transovarial Transmition موجب دوام و بقاء ویروس در جامعه می‌شود یعنی کنه نوزاد آلوده به دنیا می‌آورد یک‌بار آلودگی کنه موجب می‌شود در تمام مراحل تکامل آلوده بماند و بتواند آلودگی را به مهره داران بزرگ مثل دام‌ها منتقل نماید به دلیل انتقال عمودی و افقی در کنه‌ها ، ویروس می‌تواند تا دو سال در جمعیت کنه‌ها باقی بماند بدون آنکه از میزبان آلوده ای خون خواری كند.در مناطق وسیعی از کشور ما در محیط‌های دامی عموماً این کنه مشاهده می‌شود. عفونت در انسان پس از گزش توسط کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست ایجاد می‌شود. ویروس در حیوانات نشخوار کننده اهلی مثل گاو، گوسفند ، و بز به مدت یک هفته پس از آلودگی و عفونت باقی می‌ماند.

ب) تماس با خون، ترشحات و بافت آلوده‌ دامی

اگر در دوره ویرمی( وجود ويروس در خون ) دام ذبح شود یا در جریان مواردی مانند زایش دام که تماس با خون ، ترشحات یا بافت آلوده صورت گیرد می‌تواند موجب انتقال ویروس به انسان شود .البته پس از مدت کوتاهی ( چند ساعت ) پس از ذبح به خاطر پدیده گلیکولیز یا جمود نعشی ph گوشت اسیدی شده درنتیجه ویروس از بین می‌رود و بیشترین خطر هنگام تماس با خون و گوشت تازه دامی مطرح است . در کشور ما شایع‌ترین راه انتقال ذبح دام‌های آلوده و تماس با لاشه دام، خون و احشاء پس از ذبح بوده است.

ج) انتقال انسان به انسان ( عفونت بیمارستانی)

تماس با خون و بافت بیماران به ویژه در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه اقدامی که منجر به تماس انسان با خون آن‌ها شود ، باعث انتقال بیماری می‌شود. بیمار در طی مدتی که در بیمارستان بستری است به شدت برای دیگران آلوده کننده است و همه گیری‌های کوچک فراوانی به دنبال عفونت‌های بیمارستانی در مراقبت از مبتلایان مشاهده شده است.

افرادی که بیشتر در معرض خطر میباشند عبارتند از:

دامداران و کشاورزان، کارگران کشتارگا هها، دامپزشکان و کارکنان بهداشتی و درمانی (بیمارستان ها) بیشتردر معرض آلودگی قرار دارند.همچنین احتمال ابتلا به بيماري در صورت مسافرت به يك منطقه روستايي که آلودگی ویروسی تایید شده در آن باشد وجود دارد.

تشخیص بیماری :

تشخیص بیماری با شروع علائم حاد بیماری همراه با سابقه مسافرت به مناطق روستایی یا تماس با دام یا گزش کنه مطرح می گردد. تشخیص موارد محتمل تب خونریزی دهنده ویروسی کریمه کنگو CCHF در آزمایشگاه با مراقبت بیولوژیک بالا و تجهیزات اختصاصی انجام می گیرد. ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو CCHF را به راحتی می توان از خون بیماران در مرحله حاد (در طی 8 روز اول بیماری) در محیط کشت سلول یا موشهای شیرخوار جدا نمود.

روشهای تشخیص آزمایشگاهی: تشخیص آزمایشگاهی:

1 - روش مولکولی: از طریق شناسائی ژن ویروس مربوطه.

2 - رو شهای مختلف سرولوژیک منجمله روش ELISA جهت تشخیص آنتی بادیهای IgM و IgG علیه ویروس مربوطه و یا تشخیص آنتی ژن.

3 - روش جداسازی ویروس (ایزولاسیون ویروسی)

درمان بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو:

بلافاصله پس از تشخیص مورد محتمل مبتلا به تب خونریزی دهنده کریمه کنگو اقدامات درمانی بایستی صورت گیرد.

الف : درمان حمایتی:

شامل اصلاح آب و الکترولیتها ،استفاده از تب برها و ضداستفراغ ممکن است مؤثر باشد، از تجویز آسپرین خودداری گردد زیرا موجب تشدید خونریزی می شود. استامینوفن برای کنترل تب، سردرد ودرد عضلانی به کار میرود. در نارسایی کلیه یا بیماران کهنسال، کاهش مقدار استامینوفن لازم نیست.

ب :درمان ضد ویروسی:

ریباویرین داروی ضد ویروسی است که در درمان موارد مبتلا به CCHF اثرات قابل توجهی داشته است. تجویز داروی ریباویرین در شش روز اول پس از شروع علائم بالینی با میزان بهبودی بالاتری همراه است.

پیشگیری بیماری در انسان:

v جدا نگاه داشتن جایگاه دام از محل زندگی

v خودداری از له کردن کنه با دست یا روی بدن دام

v خودداری از تماس بدن با ترشحات و خون دام

v خودداری از کشتار دام در محلهای غیر مجاز

v تهیه گوشت مورد نیاز از محلهای مطمئن و تحت نظارت دامپزشکی

v نگهداری گوشت تازه به مدت 24 ساعت در یخچال وسپس استفاده

v رعایت اصول ایمنی درموقع تماس باگوشت تازه،جگروسایرآلایش دام

v روشهای حفاظت شخصی در تماس با ترشحات و خون حیوان (پوشیدن دستکش ، گان، ماسک و عینک)

v روشهای حفاظت شخصی از گزش کنه و حشرات

v خودداری از رفت و آمد در محلهای کشتار غیر مجاز

v اجتناب از خوردن جگر خام ونیم پخته ، نگهداری جگر ، قلب ، کلیه به مدت 48 ساعت در یخچال و سپس استفاده از آن