800

آشنایی با پایگاه کاکرین

 بنیاد همیاری کاکرین Cochrane Collaboration

 گروهی بالغ بر ۳۷٬۰۰۰ داوطلب از بیش از 120 کشور جهان که به بررسی اثرات مداخلات مراقبت‌های بهداشتی در آزمایش پزشکی کارآزمایی بالینی تصادفی می‌پردازند.

 هدف:

 فراهم آوری مرورهای سیستماتیک به منظور به روز رسانی و ارتقاء دانش پزشکی

 فراهم آوری وسیع ترین مجموعه ی مربوط به کارآزمایی های بالینی را در جهان فراهم آورده است.

 این مجموعه، به عنوان یک موسسه  خیریه در انگلستان ثبت شده است.

 تاریخچه:

1972: "آرکی کاکرین" نقد تندی را بر علیه سیستم بهداشتی آن زمان منتشر کرد.

 1990: گروهی به سرپرستی دیوید ساکت در دانشگاه مک مستر کانادا ایدۀ جمع آوری و بکارگیری بهترین شواهد را مطرح کردند.

 1993: تحت رهبری آین چالمرز و به عنوان پاسخی برای درخواست آرکی کاکرین برای داشتنِ مقالاتِ مروری به روز از کارآزمایی های بالینیِ مربوط به بهداشت و درمان، تاسیس شد.

 کتابخانه:

 کتابخانه کاکرین، مجموعه ای از پایگاه های اطلاعاتی در زمینه پزشکی و دیگر شاخه های مربوط به بهداشت و درمان می باشد که توسط بنیاد همکاری کاکرین و دیگر سازمان ها ایجاد شده است.

هسته اصلی آن Cochrane Reviews است که پایگاه اطلاعاتی برای مطالعات مروری و متاآنالیزها هست.

کتابخانه کاکرین یک پایگاه اطلاعاتی مبتنی بر اشتراک (Subscription) می باشد.

هم اکنون بخشی از سیستم آنلاین وایلی (Wiley Online Library) است.

در بعضی از کشور ها مثل بخش هایی از کانادا، انگلستان، ایرلند، کشور های اسکاندیناویری، نیوزیلند، استرالیا، هند، افریقای جنوبی و لهستان دسترسی به آن رایگان است.

همچنین تمام کشورها دسترسی رایگان به خلاصه مقالات دو صفحه ای از تمام بخش Cochrane Reviews را دارند.

پایگاه ها:

1. Cochrane Database of Systematic Reviews - Cochrane Reviews (CDSR)

 پایگاه اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک

2. Database of Abstracts of Reviews of Effects - Other Reviews (DARE)

 پایگاه اطلاعاتی چکیده مرورهای اثرات

3. Cochrane Central Register of Controlled Trials - Clinical Trials (CENTRAL) 

مرکز ثبت مطالعات کارآزمایی بالینی کاکرین

4. The Cochrane Methodology Register - Method Studies (CMR)

 مرکز ثبت متدولوژی کاکرین

فلسفه و ضرورت پزشکی مبتنی بر شواهد:

امروزه خطاهای پزشکی به دلیل انفجار اطلاعات پزشکی، فرصت کمی که پزشکان به مطالعه می پردازند و افزایش حجم بیماران و پیدایش بیماری ها و روش های درمان جدید بسیار چشمگیر شده و برای جلوگیری از این خطاها لازم است اطلاعات پزشکان و افراد بالینی به روز شود و این امر از طریق پزشکی مبتنی بر شواهد امکان پذیر است.

شواهدی مبنی بر افزایش تعداد خطاهای پزشکی طبق انجمن پزشکی امریکا IOM (Institute of medicine): 

مرگ ساليانه 98-44 هزار بيمار در اثر خطاهاي پزشكي بيمارستانها ( تا 195 هزار نفر در برخي آمارها )

 سومین تا هشتمین علت مرگ و میر

 آسيب جدي 500 هزارنفر در سال

 مرگ 7000 بيمار بعلت دست خط هاي نامرتب و درهم و برهم در سال

 5/7 ميليون جراحي و درمانهاي غيرضروري درسال انجام مي شود.

شواهدی مبنی بر انفجار اطلاعات پزشکی:

 نیمه عمر دانش پزشکی در برخی علوم مانند ژنتیک و بیوشیمی 3 تا 4 سال و در برخی از آنها 6 تا 7 سال برآورد می‌شود. بنابراین بطور متوسط پس از گذشت 5 سال از دوران آموزش دانشگاهی، اگر تمام مطالب هم در ذهن فارغ التحصیلان مانده باشد، باز هم نیمی از آنها قدیمی و غیر مفید خواهد بود.

مدت زمان دو برابر شدن دانش پزشکی در سال 1991حدود 19 سال بوده است اما در سال 2001 به 20 ماه رسيد.

كساني كه 10 سال پيش فارغ التحصيل شده اند مشاهده خواهند كرد كه 90 درصد از داروها و درمان هاي موجود در طي همين 10 سال ايجاد شده اند.

 شواهدی مبنی بر مطالعه کم پزشکان:

ديده شده كه به طور متوسط براي پزشكان به ازای هر1 مريض بستری 5 سوال و به ازای هر 3 مريض سرپايی 2 سوال پيش مي آيد كه پاسخ آن را نمی دانند و اغلب به دنبال يافتن پاسخ سوالات نمي روند. در مواردي كه اين سوالات پاسخ داده شده اند : در % 30 موارد تصميم گيری بالينی و در % 10 موارد پيامد بيماری تغييرمي كند.

 جستجو در کاکرین:

ابتدا با ورود بر لوگوی کاکرین در کتابخانه دیجیتال وارد سایت شوید:

1. در صفحه اول کاکرین باکس جستجو وجود دارد که می توان عبارت مورد نظر را وارد کرد و به جستجو پرداخت. 2. با وارد شدن به صفحه براوز موضوعات مختلف بصورت الفبایی مرتب شده اند که با انتخاب موضوع موردنظر تمام مدارک آن موضوع بازیابی می شود. 3. برای جستجوی دقیق تر می توانید وارد صفحه جستجوی پیشرفته شوید (هر چند با انجام جستجوی ساده علاوه بر بازیابی نتایج، جستجوی پیشرفته هم نمایش داده می شود).

1. از طریق این گزینه می توان فیلد جستجو را انتخاب کرد؛ می توان در تمام متن جستجو کرد و یا به نویسنده، عنوان، کلیدواژه، منابع و ... محدود کرد (در حالت پیش فرض گزینه عنوان، چکیده، کلیدواژه) فعال است. هم چنبن با علامت مثبت کنار فیلد می توان فیلد های دیگری افزود و با علامت منفی که کنار آن ها ظاهر می شود می شود حذفشان کرد. 2. در این قسمت نتایج دسته بندی شده اند که می توان جستجو را محدود ساخت. 3. راهنمای علائمی که مقابل عناوین مدارک قرار دارند در ستون سمت چپ قرار دارد. 4. ترتیب نتایج را می توان در این مشخص کرد که بر اساس میزان ارتباط، الفبایی یا بر اساس تاریخ باشد. 5. مدیریت جستجو ابزاری است که از طریق آن می توان جستجوی بسیار پیشرفته تری انجام داد؛ نتایج را محدودتر کرد و در صورت عضویت در سایت آگاهی رسانی جاری ایجاد کرده و هم چنین می شود استراتژی جستجو را ذخیره کرد. 6. از این طریق می توان با استفاده از اصطلاحنامه مش جستجو کرد. 7. صفحه براوز برای جستجو در میان پایگاه های کاکرین و یا جستجو در میان موضوعات، گروه ها و ... بدون وارد کردن کلیدواژه و فقط از طریق انتخاب می باشد. 8. از این طریق می توان جستجو را به مدیریت جستجو اضافه کرد تا استراژی های بیشتری اعمال کرد.

با کلیک بر روی عنوان مدرک می توان به متن کامل مدارک و یا لینک دسترسی به فول تکست دسترسی پیدا کرد:

1. ابزارهایی برای دریافت مدرک به صورت pdf، اطلاعات مدرک، منابع، شکل ها و جدول ها 2. به منظور دسترسی سریع به بخش های مختلف مدرک فهرستی در سمت راست قرار گرفته که با کلیک بر روی آن ها دسترسی ممکن می شود. هم چنین می شود فونت نوشته را از طریق ابزار موجود در بالا تغییر داد، مدرک را به اشتراک گذاشت و یا کامنتی درج کرد (عضویت و ورود به سایت لازم است).