چاپ    ارسال به دوست

ریتالین چیست؟ / عوارض و خطرات مصرف خودسرانه ریتالین

مصرف ریتالین به صورت سرخود می‌تواند باعث بروز خطرات متعددی از تغییرات جسمی و روانی یا حتی مرگ شود.

ریتالین از جمله مواد محرکی است که بیشتر در درمان اختلال بیش فعالی و کمبود تمرکز کاربرد دارد اما به دلیل برخی ویژگی‌های آن بسیاری از افراد تحصیل کرده برای افزایش تمرکز و شب بیداری در شب‌های امتحان از آن استفاده می‌کنند. در واقع مصرف ریتالین باعث تحریک سیستم عصبی می‌شود و درنتیجه دوپامین بیشتری ترشح می‌گردد که باعث حالت سرخوشی در فرد مصرف کننده می‌شود. بی توجهی به عوارض و پیامدهای مصرف ریتالین منجر به ایجاد مشکلاتی نظیر اعتیاد به این ماده برای فرد خواهد شد که لازم است فرد برای ترک اعتیاد اقدام کند.

موارد مصرفی ریتالین

ریتالین یا متیل فنیدات بیشتر به عنوان دارویی برای اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) در کودکان شناخته می‌شود. این دارو با تغییر مقدار خاصی مواد شیمیایی طبیعی در مغز اثر می‌کند. با مصرف آن توانایی فرد برای توجه، تمرکز بر یک فعالیت و کنترل مشکلات افزایش پیدا می‌کند. همچنین به فرد در بهبود مهارت‌های گوش دادن و سازماندهی وظایف کمک می‌کند. یکی دیگر از مصارف دارویی آن جهت کنترل اختلال حمله خواب (نارکولپسی) یا حملات پانیک می‌باشد

امروزه مصرف ریتالین توسط دانشجویان و داوطلبان کنکور بسیار ترویج یافته است. آن‌ها از این دارو برای افزایش تمرکز و بیخوابی استفاده می‌کنند. این در حالی است که اغلب مصرف کنندگان از عوارض و خاصیت اعتیاد آوری آن آگاهی لازم را ندارند. در واقع اگر  شما دچار اختلال بی توجهی و نقص توجه نباشید و سرخود یا به اشتباه این دارو را مصرف کنید، ریتالین به جای تاثیرات مثبت اثرات مخربی بر مغز شما به جای خواهد گذاشت که جبران کردن آن می‌تواند دشواری‌های بسیاری را برای شما به همراه داشته باشد.

عوارض مصرف ریتالین

ریتالین همانند هر داروی دیگری در کنار اثر درمانی خود، عوارض جانبی نیز دارد. در بعضی موارد ممکن است این عوارض بسیار شدید باشد و باعث بروز مشکلات جدی دیگری شوند که در این شرایط لازم است برای قطع آن با متخصص مشورت شود. عوارض مصرف ریتالین نسبت به بسیاری از مواد و داروهای اعتیاد آور دیگر شدیدتر است و به هیچ وجه نباید به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک مصرف شود. مهم ترین عوارض آن شامل موارد زیر می‌باشد.

• خارش پوستی
• کهیر
• تب
• کاهش اشتها
• تغییرات فشار خون
• تپش قلب
• بی نظمی ضربان قلب
• شکم درد
• گلو درد
• کاهش وزن
• حالت تهوع
• سردرد و سرگیجه
• بی خوابی یا خواب آلودگی

توجه: در افراد مبتلا به اختلال خواب پیشنهاد می‌شود بین آخرین زمان مصرف ریتالین تا زمان خواب، چند ساعت فاصله ایجاد کنند.

خطرات مصرف ریتالین

مصرف ریتالین به صورت سرخود می‌تواند باعث بروز خطرات متعددی از تغییرات جسمی و روانی یا حتی مرگ شود. خطرات این دارو در صورتی که تحت نظارت و با تجویز پزشک باشد قابل کنترل است. معمولا به علت خطرات و عوارض بالای ریتالین، مصرف این دارو برای کودکان زیر 6 سال توصیه نمی‌شود

مرگ ناگهانی در مبتلایان به مشکل جدی قلبی

در کودکان و بزرگسالان مبتلا به بیماری‌های جدی قلبی یا مشکلاتی در ساختار و شکل قلب موارد متعددی از مرگ ناگهانی گزارش شده است. در این بیماران انواع داروهای محرک تا حد امکان تجویز نمی‌شود. در صورت وجود مشکلات قلبی لازم است حتما مشکل با پزشک در میان گذاشته شود.

افزایش فشار خون و ضربان قلب

به طور کلی ریتالین باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب می‌شود که با توجه به محدود بودن این تغییرات خطر چندانی برای افراد سالم ندارد. با این حال لازم است مصرف این دارو در افراد مبتلا به فشار خون بالا و تپش قلب با احتیاط انجام شود.

اختلالات روانی حاد

در مبتلا به برخی اختلالات روانی دیگر مصرف ریتالین ممکن است باعث تشدید و حاد شدن شرایط اختلال شود. افرادی که به اختلالات افسردگی و دو قطبی مبتلا هستند یا خود و خانواده آن‌‌ها سابقه خودکشی دارند؛ نیاز به بررسی بیشتری برای تجویز داروهای محرک دارند. همچنین مصرف ریتالین ممکن است باعث بروز توهم، هذیان و شیدایی در کودکان شود.

مشکلات رشدی

کودکان مصرف کننده ریتالین در افزایش قد و وزن نسبت به همسالان خود رشد کمتری نشان می‌دهند. هر چند این کاهش رشد به میزان نگران کننده‌ای نیست اما لازم است کودکان مصرف کننده تحت نظارت قرار گیرند و روند رشدی آن‌ها بررسی شود. کودکانی که در روند رشدی آن‌ها کاهش مشاهده می‌شود ممکن است با تشخیص پزشک نیاز به قطع مصرف پیدا کنند.

نعوظ دردناک

مصرف کنندگان ریتالین ممکن است با مصرف این دارو دچار برخی مشکلات جنسی شوند. برای مثال دوره‌های طولانی مدت و دردناک از نعوظ در مردان از جمله موارد مشاهده شده است. خطر این وضعیت زمانی است که درد به شکل غیر قابل تحملی افزایش پیدا کند. در این شرایط احتمال دارد که حتی به جراحی نیاز باشد. در صورت بروز این مشکل باید فورا مسئله با پزشک در میان گذاشته شود و در صورت لزوم تغییراتی در برنامه درمانی صورت پذیرد.

تداخل دارویی ریتالین

بسیاری از داروها در صورتی که همراه یکدیگر مصرف شوند برای فرد عوارض شدیدی دارند و گاهی بسیار خطرناک هستند. بعضی از داروهای ضد افسردگی در صورتی که همزمان با ریتالین مصرف شوند ممکن است اثرات خطرناکی مانند افزایش فشار خون داشته باشند. بعضی از داروها از جمله داروهای موسوم به سه حلقه ای مورد استفاده در درمان افسردگی در صورت مصرف همزمان با ریتالین ممکن است اثر خود را از دست بدهند. همچنین ممکن است ریتالین اثر داروهای کنترل کننده فشار خون را کاهش دهد و نقش خنثی کننده برای آن‌ها داشته باشد.

اعتیاد به ریتالین

ریتالین با وجود ماده مؤثری به نام آمفتامین که نوعی از مواد محرک است ساختار شیمیایی شبیه به شیشه دارد. هر چند اعتیاد و عوارض این دارو از شیشه بسیار کمتر است اما همچنان این ماده می‌تواند باعث وابستگی به ویژه وابستگی روانی در مصرف کننده شود. به خصوص در افرادی که سابقه اعتیاد به مواد مخدر یا الکل را دارند تجویز این دارو باید با احتیاط بیشتری صورت پذیرد. به همین دلیل قطع دارو باید تدریجی باشد و بعد از قطع مصرف نیز نشانه‌های ترک یا اختلالات روانی پیگیری شود

ترک اعتیاد به ریتالین

با توجه به عوارض و پیامدهای منفی که ریتالین می‌تواند برای افراد به وجود آورد ترک اعتیاد به این ماده از اهمیت زیادی برخوردار است. برای ترک اعتیاد به ریتالین می‌توان از روش‌هایی از جمله سم زدایی و روان درمانی استفاده کرد. روان درمانی می‌تواند شامل درمان‌های شناختی-رفتاری، خانواده درمانی و مشارکت اجتماعی باشد. همچنین بهره بردن از مشاوره ترک اعتیاد برای افرادی که مصرف طولانی داشته‌اند ضرورت پیدا می‌کند.

قطع ناگهانی مصرف ریتالین چه عوارضی دارد؟

به دلیل وابستگی جسمانی و روانی ریتالین قطع ناگهانی می‌تواند باعث مشکلاتی از جمله غش، کما و حتی مرگ در فرد شود. همچنین گاهی افرادی که به یکباره ریتالین را ترک می‌کنند به علت فشار روانی زیاد به خودکشی دست می‌زنند و یا به مصرف مجدد مواد بازمی‌گردند.

تاریخ درج خبر: سه شنبه ٢ شهريور ١٤٠٠    / شماره خبر:  ١٣٤٤٠  / تعداد بازدید:  97627