شب آخرین چهارشنبه سال که در بین مردم به چهارشنبه سوری معروف است یکی از مراسم قدیمی ما ایرانیهاست. هرگونه بي توجهي به نکات ايمني و سهل انگاري در برپايي مراسم چهارشنبه سوري ميتواند زيان هاي جاني و مالي سنگين و غير قابل جبراني را در پي داشته باشد. یکی از باورهای نادرست این است که « حادثه برای دیگران اتفاق می افتد و برای من اتفاق نمی افتد چون من همیشه مراقب هستم». باید بدانیم که وقوع حادثه براي هرکسي ممکن است ولی میتوان با رعایت نکات ایمنی از بروز اغلب حوادث از جمله حوادث چهارشنبه سوري جلوگیری کرد.

همه ساله در کشور ما در مراسم چهارشنبه سوری تعداد زیادی از هموطنانمان به ویژه نوجوانان و جوانان دچار آسیب ناشی از مواد محترقه می شوند. براساس آمار موجود در سال 1393 سن آسیب دیدگان بین 1/5 سال  تا 89 سال متغیر بوده است. 42/9 درصد مصدومین در گروه سنی نوجوانان  و جوانان 26/5 درصد بوده و حدود 80% آسیب دیدگان مذکر بوده اند. لذا بیشترین گروههای آسیب پذیر در حوادث چهارشنبه پایان سال پسران نوجوان و جوان می باشند . این الگو تقریباً در اکثر نقاط کشور یکنواخت است، در منطقه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سبزوار نیز گزارشها به همین ترتیب است به گونه ای که 45% مصدومین  نوجوانان و جوانان بوده و 73% حوادث مربوطه در آقایان اتفاق افتاده است .

بیشترین آسیب ناشی از حوادث چهارشنبه پایان سال ( حدود نیمی از آنها ) سوختگی می باشد . گرچه اکثر حادثه دیدگان بهبود می یابند ولی متاسفانه در سال 1393 در کشور مواردی از معلولیت و حتی 10 مورد فوت نیز در حوادث چهارشنبه پایان سال گزارش شده است .

دست، چشم و پا بیشترین نقاط آسیب پذیر بدن در حوادث مورد نظر گزارش شده است و متاسفانه آسیبهای چشم حتی ممکن است منجر به نابینایی شود.

با توجه به اینکه بیشترین آسیـب دیـدگان حـوادث چهارشنبه سوری سال 1393 گـروه سنـی 5 تا 19 سـال بـوده انـد لذا توصیه های زیر را به نوجوانان و جوانان عزیز توصیه می کنیم:

·         از نگهداري مواد محترقه، تهيه و ساخت وسايل آتش بازي به خصوص در منزل، زير زمين و ... جداً خودداری نمایید.

·         از حمل مواد آتش گير و انفجاري حتي به مقادير بسيار کم، در جيب لباس و کيف جداًً پرهیز نمایید.

·         هرگز مواد منفجره و محترقه را به طرف افراد ديگر پرتاب نکنيد و به هیچ عنوان، این مواد را در ظروف شيشه اي يا فلزي قرار ندهيد چون در صورت انفجار، ذرات شيشه يا فلز به اطراف پرتاب شده و باعث آسیب های شدید خواهند شد. ضمناً هرگز از ماده محترقه و منفجره اي که یکبار استفاده شده، دوباره استفاده نکنيد.

·         از آتش زدن لاستيك، هيزم و كارتن خالي در واحدهاي مسكوني یا در معابر، كوچه و خيابان خودداري كنيد؛ چرا كه در چنین شرایطی، با تشدید آلودگي هوا، خود و اطرافیانتان را در معرض آسیبهای تنفسی قرار می دهید.

·         هیچگاه از الکل برای آتش گیری مواد استفاده نکنید. از ريختن مواد سريع الاشتعالی مانند نفت و بنزين نیز بر روي آتش بپرهیزید.

·         از پـرتاب مـواد آتـش زا ماننـد فشفشـه و موشک بر روي درخت ها، بام و بالکن منازل که از عوامل عمده بروز آتش سوزي است جداً خودداري کنيد.

·         از انداختن ظروف تحت فشار (كپسول ها و اسپري هاي حشره كش) به درون آتش اکیداً خودداري كنيد؛ چرا که این ظروف به علت دارا بودن خاصيت انفجاري، ممکن است ذرات را به سمت خودتان پرتاب کنند و به چشم هایتان آسیب برسانند.

·         هرگز اقدام به ساخت مواد منفجره بصورت دست ساز نکنید.

·         از طبقات بالا یا پشت بام اقدام به پرتاب نارنجک، فشفشه یا ترقه به سمت خیابان نکنید. این کار 3 خطر در پی دارد: گیرکردن این مـواد به درختـان کوچـه و آتـش گرفتن درختان،برخورد آن ها با عابران پیاده یا برخورد آنها با سیم های برق و خطرات جانبی آن.

·     در صورت امکان کیف کمک های اولیه، يک شيلنگ آب یا کپسول آتش نشانی در نزديکي محوطه آتش آماده کنید تا در صورت لزوم، بتوان از آن استفاده نمود. حتماً قبل از ترک محل، از خاموش شدن آتش مطمئن شويد.

·   براي نگهداري از مواد منفجره و محترقه، آن را به طور ايمن در يک جعبه و دور از ساير مواد آتش گير يا گرما و الکتريسیته و .... قرار دهيد.

·     ترقه بازي و فشفشه اگرچه ظاهراً بی خطرند، ولی اگر به نقاط خاصی از بدن (به ویژه صورت) اصابت كنند، باعث آسيب ديدگي های شدید  و گاهی غیرقابل برگشت مي شوند.

.   هرگز آتش را در معابر باریک و در مجاورت پستهاي برق يا ايستگاه هاي تقليل فشار گاز و پارکينگ هاي عمومي بر پا نكنيد و از ایجاد آتش هاي حجيم و غيرقابل مهار نیز خودداري كنيد./140