به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، 30 اردیبهشت مصادف با روز ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری به عنوان روز ملی جمعیت در تقویم رسمی کشور به ثبت رسید.
در این سیاست های کلی جمعیت به مواردی مانند ارتقاء پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی، رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج، اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران به ویژه در دوره بارداری و شیردهی و پوشش بیمهای هزینههای زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان، تحکیم بنیان و پایداری خانواده با اصلاح و تکمیل آموزشهای عمومی درباره اصالت کانون خانواده و فرزند پروری و با تأکید بر آموزش مهارتهای زندگی و... اشاره شده است.
افزایش فرزندآوری یکی از مولفههای اصلی سیاستهای کلی جمعیت است. عوامل مختلفی در تغییر رفتار باروری زوجین موثرند که با سیاستگذاری و برنامهریزی می توانند هدف افزایش باروری در سیاستهای جمعیتی را امکانپذیر کنند،که در ذیل به آن اشاره می گردد.
فرزند آوری به موقع
تأخیر در فرزند آوری، روابط و فاصله احساسی بین والدین و فرزندان و همچنین بین فرزندان و پدربزرگ مادربزرگ ها را تحت تأثیر قرار می دهد. در واقع فاصله گذاری بین ازدواج و تولد فرزند یا فاصله زیاد بین تولد فرزندان باعث می شود که فاصله عاطفی پدر و مادر با فرزندان و فاصله عاطفی بین فرزندان افزایش یابد. نبود آمادگی روحی و تحول در نوع و روند زندگی از یک سو و احساس گناه ناشی از به دنیا آوردن دیر وقت فرزند از سوی دیگر، می تواند به رفتارهای متضاد، دوگانه وناهماهنگ منجر شود که در مقاطع مختلف زندگی، نشاط و شادابی طبیعی که حق مسلم همه انسانهاست را مختل می کند.
تک فرزندی
امروزه با بالا رفتن سن ازدواج، رواج «تک فرزندی» در کشور را نیز شاهد هستیم و آمارها نیز حاکی از افزایش خانواده های دارای یک فرزند است. ترس از آینده فرزندان و تغییر در طرز تفکر و نگرش دختران و زنان منجر به گرایش تک فرزندی شده است یکی از مهم ترین زمینه های ذهنی تمایل به تأخیر در فرزندآوری ارزش کم فرزندی در جامعه است. متاسفانه در دید بعضی افراد پرفرزندی تداعی کننده وضعیت اقتصادی نامناسب، ناتوانی در رسیدگی به فرزندان و ... است. مخصوصا اینکه تمایل به تک فرزندي در خانواده هاي تحصیلکرده بیشتر دیده می شود و این مسئله می تواند به مرور سبب کاهش متوسط ضریب هوشی جامعه شود.
زمان مناسب فرزندآوری
ازدواج دیرهنگام و همچنین به تأخیر انداختن باروری، تا زمانی که خانواده به بهترین شرایط از نظر اجتماعی و اقتصادی و ... برسد، می تواند روی باروری زن و مرد تأثیر بگذارد و باروری را با مشکل مواجه کند. علاوه بر آن تا زمان فراهم شدن این شرایط زوجین برای پر کردن خلأهای عاطفی خود به سراغ گزینه های جایگزین مانند اینترنت، موبایل و ماهواره و ... رفته، که می تواند دلیلی برای افزایش طلاق عاطفی در سال های اخیر بین زوجین باشد.
ناباروری
یکی از مهم ترین پیامدهای تعویق فرزندآوری ناباروری ناخواسته است. توان باروری زنان و مردان با افزایش سن کاهش می یابد .در واقع کاهش 50 درصدی در توانایی باروری زنانی که باروری خود را از اوایل دهه 20 به اواخر دهه 30 زندگی به تأخیر می اندازند مشاهده می شود. همچنین این احتمال در زنان 35 ساله ای که همسر هم سن خود دارند به 29 درصد کاهش پیدا می کند و از طرفی برای همین زنان که همسر 40 ساله دارند، احتمال باروری به 0.18 کاهش می یابد.