روابط عمومی معاونت بهداشتی / گروه لبنیات شامل شیر و فرآورده های آن (ماست، پنیر، کشک، بستنی و دوغ) می باشد. این گروه دارای کلسیم، پروتئین، فسفر، ویتامین B12 و B2و سایر مواد مغذی می باشد و بهترین منبع تامین کننده کلسیم است که برای رشد و استحکانم استخوان و دندان ضروری است. میزان توصیه شده مصرف روزانه لبنیات 3-2 واحد است.
یک واحد از یک گروه برابر است با یکی از موارد زیر:
ـ یک لیوان شیر یا ماست کم چرب(کمتر از2.5 درصد)
ـ 45 تا 60 گرم پنیر معمولی معادل یک و نیم قوطی کبریت
ـ یک چهارم لیوان کشک
ـ 2 لیوان دوغ
ـ یک و نیم لیوان بستنی پاستوریزه
چه نکاتی هنگام استفاده از گروه شیر ولبنیات باید رعایت شود:
1 - از شیر پاستوریزه شده کم چربی ( 5/2 درصد یا کمتر) استفاده کنید.
2 - بجای شیرهای طعم دار که دارای قند هستند ، از شیر های ساده استفاده کنید
3 - از پنیر های تهیه شده از شیر پاستوریزه که کم نمک و کم چرب هستند ، استفاده کنید.
4 - از بستنی هایی که از شیر پاستوریزه تهیه شده باشد، استفاده کنید. مقدار قند بستنی بالاست . بنابراین توصیه می شود در مصرف آن زیاده روی نکنید.
5 - حتما قبل از مصرف هر نوع کشک مقداری آب به آن اضافه کنید و حداقل 5-10 دقیقه در حال بهم زدن بجوشانید.
6 - به دلیل بالا بودن میزان نمک استفاده شده در تهیه کشک توصیه می شود که از انواع کم نمک استفاده کنید.
7 - بهتر است از شیر و لبنیاتی که با ویتامین D غنی شده اند، استفاده کنید، زیرا این ویتامین برای جذب بهتر کلسیم بسیار مفید است.
8 - اگر شما بیماری "عدم تحمل لاکتوز" را دارید، شیر بدون لاکتوز و یا پنیر های سفت و ماسترا مصرف نمایید.
9 - هنگام خرید شیر به تاریخ انقضای آن توجه کنید.
10 - ظرف شیر را تا هنگام مصرف بسته و به دور از مواد بودار نگهداری کنید.
11 - استفاده از شیر های استریل شده برای حمل در مسافرت های خارج از شهر مناسب تر است. این نوع شیرها را (در صورت باز نشدن) می توان تا 4 ماه در دمای محیط نگهداری کرد.
12 - قرهقروت یکی از انواع لبنیات به رنگ سیاه یا قهوهای و بعضاً سفید یا زرد است که مزهای عمدتاً ترش دارد. این فراورده لبنی از دوغ یا ماست به دست میآید. که یکی از منایع خوب کلسیم محسوب می شود.
13 - اگر از کشک های سنتی برای مصرف استفاده می کنید به دلیل نمک بالا حتما از یک روز قبل آن را در آب خیسانده و تا زمان مصرف آب آن را چند بار عوض کرده تا نمک آن کاهش یابد.
منبع : دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت