روز جهانی سل، ۲۴ مارس هر سال (مصادف با کشف عامل بیماری سل توسط رابرت کخ محقق و دانشمند آلمانی در سال 1882 )، برای افزایش آگاهی عمومی در خصوص همهگیری جهانی سل و تلاش برای نابودی آن اختصاص داده شدهاست. شعار سال 1401 سل «برای پایان دادن به سل، سرمایه گذاری کنیم! نجات بخش باشم!» می باشد.
بیماری سل یک بیماری عفونی واگیردار است که عامل ایجاد کننده آن میکروبی است که از طریق تنفس از فرد مبتلا به سل به فرد سالمی که در تماس با او قرار گرفته منتقل می شود. البته تمام افرادی که میکروب وارد بدنشان شده، بیمار نمی شوند و میکروب ممکن است در بدن آنها بدون آنکه بیماری ایجاد کند توسط سیستم دفاعی زندانی و مهار شود. اما چنانچه سیستم دفاعی بدن افراد در آن زمان و یا بعدها به هر علتی ضعیف شود میکروبی که در هفته ها، ماهها و یا طی سالها قبل در بدن زندانی بوده آزاد می شود و فرد را به بیماری مبتلا می کند.
مهمترین عامل همه گیری سل، بیماران مبتلا هستند که اگر کنترل و درمان نشوند قادرند به راحتی با سرفه کردن، سخن گفتن یا بیرون انداختن آب دهان، میکروب را در هوا منتشر و به دیگران منتقل کنند. همچنین مصرف شیر و فرآوردههای غذایی حیوانات مبتلا به سل هم انسان را به این بیماری مبتلا مي کند.
سرفه بیش از دو هفته و همراه با خلط از نشانه های این بیماری انست.کاهش وزن، کاهش اشتها، بیحالی، عرق کردن شبانه و احساس ضعف عمومی از دیگر نشانههای ابتلا به این بیماری است.
تشخیص این بیماری با انجام آزمایش برروی نمونه خلط بیماران می باشد که درمان دارویی و همچنین پی گیری بیمار تا درمان کامل، سرپایی و نیاز به بستری شدن بیمارنیست.
برای حذف این بیماری کافیست : از آن غافل نمانیم. دانسته هایمان را در مورد آن افزایش داده ، باورهای اشتباهمان را اصلاح کرده و به آموخته هایمان عمل کنیم. همسایگی ایران با دو کشور افغانستان و پاکستان که در زمره کشورهای با بار بالای سل در دنیا هستند و کشورهای شمالی که در زمره کشورهای با بالاترین میزان شیوع سل های مقاوم به درمان هستند، همچنین بحران های حاد و مزمن سیاسی موجود در کشورهای همسایه و اثرات سنگین مستقیم و غیرمستقیم پاندمی کرونا و تحریم های ظالمانه بین المللی بر مولفه های اجتماعی موثر بر بروز و مرگ از سل و برنامه کشوری کنترل سل، دشواری کار در این عرصه و ضرورت توجه بیش از پیش هر یک از ما را به عنوان یک انسان یا یک شهروند نسبت به این بیماری یادآوری می کند.
مهمترین اهداف جهانی تعیین شده ، دستیابی به کاهش 80 درصدی میزان بروز سل و کاهش 90 درصدی میزان مرگ و میر ناشی از سل تا سال 2030 (نسبت به سال 2015) و نهایتا حذف سل تا سال 2050 میلادی است. مفهوم حذف سل، دستیابی به میزان بروز کمتر از یک مورد سل در یک میلیون نفر جمعیت است و این در حالی است که در حال حاضر میزان بروز تخمین زده شده برای جمهوری اسلامی ایران 130 مورد در میلیون نفر می باشد.