نشانه های کاهش شنوایی های حسی- عصبی از بدو تولد یا حتی گاهی قبل از تولد ممکن است نمایان شود و تا پایان عمر تداوم پیدا کند، این بیماری گاهی پیشرونده و گاهی ثابت بوده و حتی در برخی موارد با آسیب های دیگری نیز همراه است.
کم شنوایی در زمره شایع ترین اختلالات مادرزادی است که بدون علائم ظاهری بروز می کند. اختلال شنوایی یک مشکل آرام و پنهان است و کودکانی که مبتلا به آسیب شنوایی هستند در بدو تولد از نظر ظاهر قابل شناسایی نمی باشند. بنابراین تشخیص آن در ابتدای تولد بدون استفاده از انجام غربالگری شنوایی ممکن نیست.
شنوایی خوب در طول زندگی با اجرای برنامه های مراقبت از شنوایی امکان پذیر می شود. بسیاری از عوامل خطر بروز کم شنوایی را می توان با اجرای برنامه سلامت گوش و مراقبت از شنوایی پیشگیری نمود. خطر آسیب شنوایی ناشی از اصوات تفریحی و استفاده نا ایمن از وسایل صوتی مشخص را می توان با برنامه های اگاه سازی و ارتقائ سطح سواد سلامت و ترویج شنیدن ایمن کاهش داد و این موضوعی است که نیاز به توجه و مشارکت همه نهاد ها سازمانها و مردم خواهد داشت لذا باید تمامی انتخاب های موجود در این زمینه مورد توجه جدی قرار گیرند.
اقدامات به موقع پیشگیرانه برای جلوگیری و رفع کم شنوایی یا ناشنوایی در طول زندگی یک ضرورت است
کم شنوایی یک ناتوانی ارتباطی محسوب میشود که شیوع آن در جامعه به طور کلی و در سالمندان به طور خاص در حال افزایش و نگران کننده است. افرادی که در معرض خطر کم شنوایی هستند باید شنوایی خود را به طور منظم و دورهای بررسی کنند. کم شنوایی و بیماریهای مربوط به گوش وقتی قابل کنترل است که به موقع شناسایی شده و مراقبتهای مناسب در مورد آنها پیگیری و اجرا گردد.
ایمن سازی نوزادان و کودکان در برابر بیماریهای عفونی، غربالگری شنوایی نوزادان و کودکان و تشخیص و درمان به موقع کم شنوایی، درمان افراد مبتلا به عفونت مزمن گوش، ترویج زایمان طبیعی، پیشگیری از مصرف مواد مخدر سنتتیک و روانگردان که دارای خطر ایجاد کم شنوایی در افراد هستند، کنترل مواجهه با صداهای بلند در محیطهای شغلی و تفریحی و افزایش آگاهی در مورد شیوه مراقبت از سلامت گوش و شنوایی از جمله روشهای کاهش اختلالات شنوایی محسوب میشود.
خوشبختانه برنامه غربالگری شنوایی نوزادان؛ در کشور سالهاست به صورت جدی و پیشرفته دنبال می شود و می توان گفت هیچ کودکی در هیچ کجای کشور از این برنامه عقب نمانده است. شنوایی کودک باید قبل از ترک بیمارستان یا مرکز زایمان معاینه شود. اگر شنوایی فرزند شما در اولین ماه زندگی بررسی نشده است، یا اگر به شما نتیجه غربالگری شنوایی گفته نشده است، هرچه سریعتر با پزشک کودک خود مشورت کنید تا اقدامات لازم انجام شود. در صورتی که غربالگری مشکل احتمالی را نشان دهد، مهم است که در اسرع وقت پیگیری های لازم برای بررسی های بیشتر انجام شود.
چنانچه ناتوانایی های شنیداری کودک به موقع تشخیص داده نشود، یادگیری و زبان آموزی کودک به نحو چشمگیری کاهش می یابد و این نکته مهمی است که باید از سوی والدین و به خصوص مادر، مورد توجه قرار گیرد.